Begeleiding naar Wmo: overheid, regel het goed!

Om thuis te kunnen blijven wonen, bij partner en gezin, maken mensen met een beperking vaak gebruik van thuiszorg en/of dagbesteding. Het kabinet heeft vergaande plannen om een deel van deze zorg, die onder begeleiding in de AWBZ valt, vanaf 2013 over te brengen naar de Wmo. Gemeenten krijgen dan de taak de begeleiding uit te voeren. De CG-Raad pleit voor een zorgvuldige overgang, zodat het leven van mensen met een beperking niet ontwricht raakt.

De overheveling gaat grote gevolgen hebben voor mensen die nu in de thuissituatie gebruik maken van zorg en ondersteuning vanuit de AWBZ. Hoe de plannen van het kabinet worden vormgeven, wordt over een aantal weken bekend. Eind mei stuurt staatssecretaris Veldhuijzen van Zanten een brief naar de Tweede Kamer waarin ze een nadere uitwerking van de plannen geeft. Voor de zomer worden de plannen in de Tweede Kamer besproken.

Begeleiding is bedoeld om de zelfredzaamheid van mensen met een beperking te bevorderen. Dit kan individueel en collectief via dagbesteding in speciale activiteitencentra, met een PGB of via natura zorg (bijvoorbeeld via de thuiszorg of een gehandicapteninstelling). De overheveling betekent dat gemeenten voortaan verantwoordelijk zijn voor de begeleiding, inclusief het vervoer naar en van de dagbesteding.

Gevolgen
De CG-Raad voorziet mogelijk grote gevolgen voor mensen die begeleiding ontvangen. Maar ook voor gemeenten die in staat moeten zijn om zijn inwoners goede begeleiding te bieden. Een opsomming:

Verandering in de rechten op begeleiding; de Wmo is gericht op participatie en niet op zelfredzaamheid en kent geen recht op zorg (de AWBZ wel) maar een compensatieplicht
Verandering in kwaliteit van begeleiding en dus ook van de zorg
Verschillen in beleid tussen gemeenten (decentralisatie)
Overbelasting van mantelzorgers

Deze mogelijke gevolgen kunnen het breekbaar evenwicht verstoren voor mensen die begeleiding ontvangen. Dit evenwicht hebben zij vaak samen met hun directe omgeving in stand gebracht met veel organisatietalent en vasthoudendheid.

Nu al tussen wal en schip
Er maken ruim 190.000 mensen gebruik van begeleiding. Het gaat om mensen die thuis wonen met matige en ernstige beperkingen. De mensen met lichte beperking maken sinds de pakketmaatregelen uit 2009 geen gebruik meer van de AWBZ-begeleiding en zijn op de gemeente aangewezen of krijgen geen zorg meer. De afgelopen twee jaar hebben de patiënten- en cliëntenorganisaties de gevolgen onderzocht. Het blijkt dat veel mensen tussen wal en schip zijn gevallen en nu thuis proberen de boel draaiende te houden met mantelzorg en eigen financiële middelen. 90 procent geeft aan dat niet lang meer vol te kunnen houden.

De overheid heeft dus afgelopen jaren al flink gesnoeid in de begeleiding. De nieuwe plannen moeten nog eens een bezuiniging opleveren van 140 miljoen euro.

Meer informatie
Voor meer informatie kunt u terecht bij de CG-Raad, via het Meldpunt. Telefonisch, dinsdag t/m vrijdag van 9.30 tot 12.30 via 030 – 297 04 04 of via meldpunt@cg-raad.nl. Brieven kunt u sturen naar: Meldpunt CG-Raad, Postbus 169, 3500 AD Utrecht.
Bron: CG raad