Blijft het pgb in de Wmo?

Blijft het pgb in de Wmo? Gemeenten mogen vanaf 2013 waarschijnlijk zelf kiezen of zij het pgb als zorgvorm inzetten.

Per Saldo hoopt dat gemeenten dit doen. De VNG, belangenbehartiger van alle gemeenten, heeft haar visie hierop gegeven. Het blijkt dat de VNG toekomst ziet voor het pgb in de Wmo als middel om de cliënt centraal te stellen. Per Saldo, vereniging van budgethouders, is blij met dit geluid. En op de nadelen die het VNG ook ziet, heeft Per Saldo een passend antwoord.

Recent heeft de VNG een document uitgebracht met de titel ‘Het pgb in de Wmo, nu en straks’. Duidelijk blijkt dat de VNG toekomst ziet voor het pgb in de Wmo. Een heldere positie die de VNG niet eerder in heeft ingenomen. Mooi!, vindt Per Saldo.

Gemeenten kunnen vanaf 2013 kiezen
De functies Begeleiding en Kortdurend Verblijf gaan van de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) naar de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Minstens de helft van de zorgvragers ontvangt deze begeleiding (of het kortdurend verblijf) in pgb-vorm. Gemeenten worden vanaf 2013 verantwoordelijk voor deze zorgvraag. Zij mogen waarschijnlijk zelf bepalen of zij de keuze voor een pgb mogelijk maken. Per Saldo verwacht dat veel gemeenten het pgb aanhouden omdat de meerwaarde van het pgb, de eigen regie, steeds breder erkenning vindt. Ook bij de VNG. “Het pgb maakt een einde aan de hardnekkige neiging van beleidsmakers en aanbieders om te denken vanuit de voorziening, het aanbod of de aanbieder” aldus de VNG. De VNG erkent daarnaast andere voordelen van het pgb voor gemeenten (goedkoper, innovatief, efficiënter).

VNG ziet ook nadelen, Per Saldo kansen
Wel vindt de VNG dat er nadelen kleven aan het pgb. Zo vreest ze dat er via het pgb een nieuwe groep zorgvragers komt, die zonder pgb geen beroep op zorg zouden doen. Per Saldo is van mening dat gemeenten deze mogelijke ongewenste groei van het pgb op meerdere manieren kan terugdringen. Bijvoorbeeld door een strenge selectie aan de voorkant voor zowel zorg in natura als het pgb. En door een weloverwogen keuze voor het pgb door de zorgvrager. Die moet zelf een zorgplan maken voor de besteding van het pgb, overigens wel met goede informatie en ondersteuning van de gemeente. Als laatste kan een gemeente er op te letten dat personen niet meer uit nood hoeven te kiezen voor een pgb omdat de zorg/begeleiding niet aanwezig is in natura.

Verder vreest de VNG ervoor dat de collectieve voorzieningen in de knel komen als er meer gebruik gemaakt gaat worden van de individuele voorziening van het pgb. Per Saldo kan zich bij individuele begeleiding moeilijk een aanbod vanuit de collectieve voorziening voorstellen. Individuele (thuis)begeleiding in de vorm van een begeleidingsklasje bijvoorbeeld, lijkt niet werkbaar!

Andersom, sommige zorg en/of begeleiding is eigenlijk alleen passend te krijgen in pgb-vorm. Personen die hun leven zelf in de hand willen nemen en hun eigen regie optimaal willen uitoefenen, kunnen niet zonder een pgb. Zij kunnen de benodigde zorg of begeleiding zo regelen dat deze aansluit bij hun leven in plaats van andersom.

Bij mensen die zorg en begeleiding nodig hebben op wisselende momenten, op wisselende locaties, op afroep, tijdens de nacht, of mensen die behoefte hebben aan een vaste hulpverlener(s) past het pgb het best. Het is vrijwel onmogelijk hier een passend aanbod Zorg in natura voor te creëren.

Tweede Kamer aan zet
De Tweede kamer moet nog besluiten of zij akkoord gaat met de ‘kan’ bepaling. Dit biedt gemeenten de mogelijkheid te kiezen wel of geen pgb aan te bieden. De Tweede Kamer kan besluiten de Wmo niet te wijzigen. Dan blijven gemeenten verplicht om de keuze te bieden tussen Zorg in natura en het pgb. Voor de VNG is de ‘kan’-bepaling heel belangrijk. Als de verplichting tot het aanbieden van het pgb niet verdwijnt, wordt het (net als in de AWBZ) onbetaalbaar, volgens de VNG. Per Saldo ziet dat anders. De eventuele aanzuigende werking van het pgb, waar de VNG bang voor is, kan door strengere indicatie worden voorkomen. Komt iemand na indicatie in aanmerking voor zorg of begeleiding, dan is het voor de gemeente aantrekkelijk om een pgb te verschaffen aan hen die dat willen. Immers, de kosten van een pgb zijn lager dan de kosten van zorg in natura.

Bron: Per Saldo