Mantelzorgvriendelijk personeelsbeleid effectief voor werkgever en werknemer

1 op de 8 werknemers in Nederland combineert een baan met mantelzorgtaken. En door de vergrijzing en bezuinigingen in de zorg zal de druk op mantelzorgers toenemen, terwijl zowel mannen als vrouwen meer en langer werken. In de toekomst ontkomen werkgevers er niet aan om in hun personeelsbeleid aandacht te hebben voor mantelzorgende werknemers en passende ondersteuning te bieden in het combineren van beide taken.

Mantelzorgvriendelijk
Mantelzorgers hebben meer stress dan niet-mantelzorgers op het werk. Tegelijkertijd zijn mantelzorgers mensen die wel veel aangaan en veel aankunnen. Het is voor bedrijven dus belangrijk om werknemers met mantelzorgtaken te ondersteunen bij het bewaken van de balans tussen werk en zorg, en hen in goede gezondheid te behouden voor de organisatie. Mantelzorgvriendelijk werken krijgt vorm op de volgende manier: mantelzorg is bespreekbaar, verlofregelingen zijn bekend en worden toegepast en er is ruimte voor maatwerkoplossingen.

1. De combinatie werk en mantelzorg is bekend en bespreekbaar
Bij bedrijven die hebben besloten mantelzorgvriendelijk personeelsbeleid te gaan voeren, maar het nog niet doen, geeft bijna de helft van de mantelzorgers aan dat zij hun leidinggevende niet verteld hebben dat ze mantelzorgtaken hebben. De helft daarvan zou dat wel willen. 33% van de ondervraagde mantelzorgers heeft het niet aan collega’s verteld. Ook daarvan zou de helft het liever wel doen. Bij bedrijven die wel mantelzorgvriendelijk beleid voeren, wordt mantelzorg veel vaker besproken: 62% van de mantelzorgers gaf aan gesproken te hebben met een leidinggevende.

2. De verlofregelingen zijn bekend en worden actief toegepast
Verlofregelingen blijken nog lang niet altijd bekend, er wordt ook maar beperkt gebruik van gemaakt. Bij bedrijven die hebben besloten mantelzorgvriendelijk personeelsbeleid te gaan voeren, maar het nog niet doen, geeft 70% van de mantelzorgers aan dat ze wel gebruik zouden willen maken van regelingen, maar dat om verschillende redenen niet doen.

Ook bij bedrijven die mantelzorgvriendelijk beleid voeren, maakt slechts een kleine groep mantelzorgers, 17%, gebruik van verlofmogelijkheden. Uit het onderzoek blijkt ook dat onderbrekingen op het werk en flexibele oplossingen niet altijd uitkomst bieden om de balans werk/privé beter te bewaken. Steun vanuit de organisatie blijkt vaak belangrijker bij het verminderen van stress onder werkende mantelzorgers dan een uurtje verlof.

3. Leidinggevenden en medewerkers zoeken samen naar maatwerkoplossingen
Al met al komt het ondersteunen van mantelzorgers neer op maatwerk. Niet alle mantelzorgers ervaren immers problemen met de combinatie met werk, en niet iedereen heeft baat bij dezelfde oplossingen. De aard en de intensiteit van de zorg blijken bepalender voor de belasting van mantelzorgers dan factoren op het werk. Oplossingen voor het behouden van balans kunnen dan ook in de zorgsituatie liggen: mensen die altijd voor de ander klaar staan kunnen bijvoorbeeld leren om nee zeggen en hun grenzen beter te bewaken. Een preventieve training is dan een betere oplossing dan verlof opnemen.

Erkenning Mantelzorgvriendelijke organisatie
Stichting Werk&Mantelzorg reikte de afgelopen jaren 63 keer de erkenning ‘mantelzorgvriendelijke organisatie’ uit. Organisaties die de erkenning hebben ontvangen, besteden structureel aandacht aan de drie bovengenoemde thema’s.

Onderzoeken
De gegevens in dit persbericht zijn afkomstig uit verschillende onderzoeken. Tussen 2011 en 2013 voerden de Vrije Universiteit in samenwerking met het Expertisecentrum Mantelzorg onderzoek uit naar de combinatie van mantelzorg en werk. Hierbij is gebruik gemaakt van de gegevens van Stichting Werk & Mantelzorg die een vragenlijst uitzette bij vijftig bedrijven onder 9180 personen, waarvan 1991 mantelzorgers. Drie jaar later is dezelfde vragenlijst aan 1164 personen in 4 van die 50 bedrijven voorgelegd, waarvan 229 mantelzorgers. Deze bedrijven hadden inmiddels de erkenning ‘mantelzorgvriendelijke organisatie’ ontvangen van de stichting Werk&Mantelzorg. Ook zijn er binnen deze bedrijven interviews gehouden met 36 mantelzorgers, 15 leidinggevenden en 6 hrm-medewerkers. De onderzoeken zijn uitgevoerd met financiering van ZonMw en is onderdeel van het programma Participatie en Gezondheid.

De resultaten van het onderzoek worden vandaag gepresenteerd tijdens de conferentie ‘Aandacht voor werkende mantelzorgers werkt’ in het SER-gebouw in Den Haag.

Bron: Expertisecentrum Mantelzorg