De 10 medische doorbraken van 2013

Iedere dag lijkt er wel een medische doorbraak in het nieuws te staan die potentieel, misschien, in de verre toekomst en na nog veel meer onderzoek een einde kan maken aan obesitas of kanker kan genezen. Maar welke medische innovaties en ontdekkingen hebben afgelopen jaar nu echt betekenis gehad?Voor het achtste jaar op rij heeft de gerenommeerde Amerikaanse Cleveland Clinic tien technologieën en ontdekkingen uit 2013 geselecteerd die nu al impact hebben op de dagelijkse medische praktijk. En dus ook mogelijk op jouw gezondheid.

1. Bionisch oog
Je kunt het een klein wonder noemen: het bionisch oog genaamd ‘Argus II’ kan een deel van het zicht bij blinden herstellen. Na twee decennia van ontwikkeling, testen en meer dan 200 miljoen dollar aan investeringen, verleende het Amerikaanse overheidsorgaan Food and Drug Administration (FDA) begin 2013 zijn goedkeuring voor het implanteren van de oogprothese bij patiënten. In juni onderging een 63-jarige vrouw voor het eerst in Nederland de ingreep. Zij kon na 26 jaar blindheid weer iets zien.

2. Snelle kankerdiagnose
Lichaamscellen veranderen voortdurend. Uiteindelijk kunnen ze tijdens deze mutaties transformeren tot tumoren, die ongecontroleerd groeien. Zo’n mutatie laat een specifieke ‘afdruk’ in de genen achter die veel zegt over de soort en agressiviteit van de kanker. Wat blijkt: 97 procent van alle kankersoorten wordt veroorzaakt door 21 verschillende afdrukken, die nu in kaart zijn gebracht. In de dagelijkse praktijk betekent dit dat artsen zonder chirurgie snel de soort en aard van kanker kunnen vaststellen en daarmee dus ook de geschikte behandelmethode.

3. Stopper van epileptische aanvallen
Voor de miljoenen epileptici wereldwijd die aan plotselinge oncontroleerbare aanvallen lijden, is de NeuroPace als een defibrillator voor het brein. De sensoren die in de hersenen geïmplanteerd worden, signaleren de eerste trillingen van een naderende aanval. Dan stuurt de NeuroPace elektrische signalen terug, die de aanval in de kiem smoren.

4. Hepatitismedicatie
Tot voor kort genas slechts 70 procent van de hepatitis-C-patiënten na een strikt medicijnregime van 48 weken met alle (hevige) bijwerkingen van dien. Sinds dit jaar is het veel krachtiger medicijn Sofosbuvir beschikbaar. Hiermee geneest 95 procent van de patiënten. Bovendien hoeft het middel maar twaalf weken worden toegediend.

5. De anesthesist-iPad
Anesthesisten hebben het tijdens een operatie hartstikke druk. Ze houden immers alle lichaamsfuncties in de gaten. Tegelijkertijd moeten ze de ins- en outs van de operatie weten, waarop ze de mate van verdovende middelen en pijnstillers aanpassen. Nu is er een nieuw programma voor tablets die elke stap van de operatieprocedure vastlegt en zelfs kan waarschuwen wanneer complicaties dreigen. Helemaal handig en soms levensreddend bij een operatie van 16 uur waarbij anesthesisten na een bepaalde tijd moeten wisselen.

6. Poeptransplantatie
Dik, ziek of depressief? Grote kans dat er iets mis is met je darmbacteriën. Een kuur met andermans poep kan uitkomst bieden. De nuttige bacteriën van iemand anders gaan aan het werk in jouw darmen om zo de overhand te krijgen op schadelijke bacteriën. Deze methode is al uiterst effectief gebleken bij het behandelen van een infectie met de bacterie Clostridium Difficile waar ieder jaar 15.000 mensen aan overlijden.

7. Hart-reddend hormoon
Ongeveer één op de vier mensen die met hartfalen wordt opgenomen in het ziekenhuis, leeft daarna niet langer dan een jaar. Het nieuwe medicijn Serelaxin vergroot de overlevingskans met 37 procent. Het hormonale medicijn is zo veelbelovend dat de FDA het als ‘breakthrough therapy’ bestempelde en het in een versnelde goedkeuringsprocedure heeft ondergebracht.

8. De verdovingsrobot
Zelfs voor een licht roesje moet een anesthesist komen opdraven, waardoor de kosten van bijvoorbeeld een coloscopie (kijkonderzoek van de darmen) hoog kunnen oplopen. De Sedasys is een computer die aangesloten is op het infuus en zelf de juiste hoeveelheid verdovingsmiddelen toedient. Indien nodig kan het systeem zelfs met een oortje patiënten wekken. Met de Sedasys kan een arts zelf een roesje toedienen en is de anesthesist alleen nog nodig om de patiënten in de gaten te houden.

9. Nieuwe biomarker van hartaanval en beroerte
Nu krijg je nog een traditionele cholesteroltest om het risico op een hartaanval vast te stellen, maar in de nabije toekomst zul je je drukker maken om je darmflora. Dat zit zo: trimethylamine-N-oxide (TMAO) is een bijproduct van je darmflora en wordt aangemaakt na het eten van carnitine. Deze stof zit in eieren, rood vlees, zuivel maar ook energiedrankjes. TMAO blijkt het proces van aderverkalking te versnellen. Zo hebben mensen met verhoogde TMAO-waarden 2,5 meer kans op een hartaanval dan mensen met de laagste waarden.

10. Gerichte kankermedicatie
Bij de behandeling van kanker wil je de tumor doden terwijl je de gezonde lichaamscellen met rust laat. Dat is lastig, maar wetenschappers hebben onderzocht hoe tumoren groeien. Daardoor kunnen ze nieuwe medicijnen ontwikkelen die gericht zijn op de ‘achilleshiel’ van ongecontroleerde tumorgroei. Zo hebben ze bijvoorbeeld ontdekt dat een eiwit verantwoordelijk is voor de ongecontroleerde groei in lymfomen en leukemieën. Hierdoor hebben ze een medicijn kunnen ontwikkelen die deze proteïne blokkeert, het lymfoom doodt en het immuunsysteem intact laat.

Bron: RTL Nieuws