Leren lezen als je doof bent

Andere aanpak om laaggeletterdheid te voorkomen.
Een beginnende lezer leert klanken koppelen aan letters. Maar hoe doe je dat als je moedertaal helemaal geen klanken kent, zoals bij de Nederlandse Gebarentaal? Dat is knap lastig; dove kinderen lopen dan ook een groter risico om laaggeletterd te worden. Goed leesonderwijs kan dit voorkomen.

“Het Nederlands blijft voor mij een vreemde taal”, vertelt Kika Meereboer (45), die op haar tweede volledig doof werd als gevolg van een hersenvliesontsteking. De Nederlandse Gebarentaal, een volwaardige taal met een eigen grammatica, werd haar moedertaal. Nederlands leerde ze lezen en schrijven op een school voor dove kinderen. “Ik denk en droom in gebarentaal; ik zie mezelf gebaren. Tijdens het lezen en schrijven zoek ik continu naar een verbinding met de Nederlandse Gebarentaal.”

Ondanks dat Meereboer dus altijd leest en schrijft in een taal die niet haar moedertaal is, is ze een goede en enthousiaste lezer: “Ik lees elke twee weken wel een boek.” Dat geldt niet voor alle dove volwassenen; onder hen komen problemen met lezen en schrijven veel voor. Hoe ernstig die problemen zijn, hangt af van verschillende factoren, zoals op welke leeftijd het gehoorverlies ontstond, en of en wanneer hoorapparatuur werd ingezet en ook werkte. De vroege begeleiding van ouders in de thuissituatie en de kwaliteit van het (lees)onderwijs spelen eveneens een rol. De verschillen met horende kinderen en volwassenen zijn echter onmiskenbaar.

Lees hier het volledige artikel.