Door resistentie zijn sommige infecties met schimmels haast niet meer te bestrijden. Vijftien jaar geleden was een acute schimmelinfectie van de longen nog redelijk te behandelen. Maar steeds vaker nestelen zich schimmels in de longen die ongevoelig zijn voor de meest gebruikte schimmeldodende middelen (azolen). Artsen hebben de grootste moeite om deze taaie schimmels op te ruimen. In Nederland overlijden er jaarlijks 50 mensen aan een infectie met een resistente schimmel.
De situatie is ‘zorgwekkend’, vindt Willem Melchers, medisch moleculair microbioloog bij het Radboudumc in Nijmegen. „Er is maar een handvol antischimmelmiddelen waarmee we mensen goed kunnen behandelen. Als schimmels resistentie hiertegen ontwikkelen hebben we een groot probleem.”
De opkomst van resistente schimmels is vergelijkbaar met de toename van bacteriën die resistent zijn tegen antibiotica. Daarvan weten microbiologen intussen: hoe meer antibiotica er worden gebruikt, hoe sneller resistentie ertegen ontstaat.
Groene sinaasappels
Melchers gaf vrijdag een lezing op een schimmelworkshop van het Netwerk Vitale Landbouw en Voeding in Wageningen. Experts waren daar bij elkaar om over het ontstaan en de verspreiding van resistente schimmels te praten.
De resistente boosdoener is Aspergillus fumigatus. Aspergillus is een doodgewone schimmel. De meeste mensen kennen hem als draderig-groene kolonies op onder andere sinaasappels, druiven en brood. Aspergillus zit overal: met iedere ademteug kunnen er duizenden Aspergillus-sporen de longen binnenstromen. Voor gezonde mensen zijn die sporen geen probleem: de afweer rekent er adequaat mee af.
Maar bij patiënten met een verzwakt immuunsysteem kan Aspergillus gaan woekeren. Bijvoorbeeld bij patiënten bij wie de afweer tijdelijk is lamgelegd ter voorbereiding op een beenmergtransplantatie.
Artsen hebben een paar antischimmelmiddelen om schimmelinfecties te bestrijden. De celstructuur van schimmels lijkt zoveel op die van mensen dat het lastig is een middel te ontwikkelen dat specifiek schimmels doodt maar mensencellen met rust laat. De drie meest gebruikte fungiciden horen bij de chemische groep van ‘azolen’.
Lees hier het volledige artikel.