Door Participatiewet krijgen goed opgeleide gehandicapten minder kansen op de arbeidsmarkt. Daarnaast ontstaat een groep kanslozen zonder uitkering of werk.
Voor goed opgeleide arbeidsgehandicapten verslechteren de kansen op de arbeidsmarkt de komende jaren dramatisch. Dit blijkt uit de conceptteksten van de Participatiewet die zijn uitgelekt en nu op internet circuleren. Bovendien dreigt er een groep kanslozen te ontstaan, die geen uitkering heeft en nauwelijks kans op werk.
Per 2015 gaat de nieuwe Participatiewet in. Deze wet moet meer mensen met een arbeidsbeperking aan het werk helpen. Maar paradoxaal genoeg zal de wet voor veel arbeidsgehandicapten averechts uitpakken.
Baangaranties
Het probleem wordt vooral veroorzaakt door de baangaranties die werkgevers en werknemers onlangs hebben afgesproken binnen het Sociaal Akkoord. Werkgevers moeten jaarlijks duizenden arbeidsgehandicapten in dienst nemen. Lukt ze dat niet dan komt er een verplicht quotum. Voor deze baangaranties komen alleen arbeidsgehandicapten in aanmerking die niet in staat zijn zelfstandig het minimumloon te verdienen. Hierdoor valt een grote groep arbeidsgehandicapten af. Dit betreft veel arbeidsgehandicapten met een goede opleiding, waaronder veel blinden en slechtzienden, doven en chronisch zieken. Hun kansen op een baan zullen sterk verslechteren, omdat ze buiten de baangaranties vallen.
Geen uitkering, geen werk
Maar daar blijft het niet bij. Ook andere groepen dreigen buiten de boot te vallen. Gemeenten worden namelijk verantwoordelijk voor de uitvoering van de Participatiewet. Zij krijgen er – gezien hun penibele financiële situatie – baat bij om ‘dure klanten’ aan het werk te helpen en de noodzakelijke ondersteuning te bieden. Te weten: uitkeringsgerechtigden en mensen uit de sociale werkvoorziening. Arbeidsgehandicapten zonder uitkering blijven dan aan de kant staan.
Hierbij moet worden bedacht dat deze groep – arbeidsgehandicapten zonder uitkering of met een lage uitkering – fors zal groeien. De komende drie jaar worden alle Wajongers herkeurd. Wajongers die (gedeeltelijk) in staat zijn om te werken krijgen geen uitkering meer als ze een partner hebben of bij hun ouders inwonen. Als de gemeente deze groep vervolgens bij de bemiddeling naar werk ook links laat liggen, ontstaat er een grote groep nieuwe kanslozen die feitelijk volledig buiten de samenleving staan.
Per gemeente verschillend
Een teleurstellend aspect aan de nieuwe wet is dat het regelen van ondersteuning opnieuw ingewikkeld dreigt te worden. Elke gemeente mag zelf beleid maken als het gaat om het vaststellen van doelgroepen en spelregels. Werkgevers kunnen dus met allerlei verschillende regelingen te maken krijgen.
Reactie CG-Raad en Platform VG
De CG-Raad en Platform VG vinden het ronduit onacceptabel dat de nieuwe Wet voor een deel van de arbeidsgehandicapten een averechts effect dreigt te krijgen. Minder kans op werk in plaats van meer. We roepen daarom alle betrokken partijen op om de baangaranties en de ondersteuning open te stellen voor alle mensen met een arbeidshandicap. Alleen dan krijgt iedereen met een arbeidshandicap een eerlijke kans op een baan en hebben werkgevers voldoende mensen om uit te kiezen.
Onheil keren
De Wet zal vermoedelijk eind november officieel naar de Kamer worden gestuurd. Ingewijden zeggen dat het kabinet de wet er vervolgens zo snel mogelijk “doorheen wil jassen” zodat de wet nog dit jaar doorgestuurd kan worden naar de Eerste Kamer.
Er is echter nog een andere mogelijkheid om het onheil te keren. Het kabinet heeft werkgevers, vakbonden en gemeenten gevraagd zelf met voorstellen te komen om de Participatiewet nader uit te werken. Dit gebeurt in de zogenaamde Werkkamer. Deze Werkkamer kan bijvoorbeeld ook voorstellen doen om meer arbeidsgehandicapten in aanmerking te laten komen voor de baangaranties. Maar het overleg in de Werkkamer verkeert al maanden in een impasse.
De CG-Raad, Platform VG, de Landelijke Cliëntenraad en het Platform GGz hebben daarom een brandbrief aan de Werkkamer gestuurd met het verzoek om snel met goede voorstellen te komen die de kansen op werk voor alle arbeidsgehandicapten verbeteren.
Bron: Leefwijzer