Het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) gaat onderzoek doen naar de speekselkliercellen van patiënten met het syndroom van Sjögren. Door cellen te isoleren uit de speekselklieren, deze in een kweeksysteem te laten uitgroeien tot mini-speekselklieren en nader te bestuderen, hopen de onderzoekers beter inzicht te krijgen in het ontstaan van de ziekte. Het Reumafonds ondersteunt het innovatieve onderzoeksproject met 240.000 euro.
Het syndroom van Sjögren is een chronische ziekte waarbij klieren ontstoken raken, vooral de traan- en speekselklieren. Hierdoor ontstaan klachten zoals droge ogen en een droge mond. Ook vermoeidheid en gewrichts- en spierklachten komen vaak voor. Daarnaast kunnen de ontstekingen zich ook uiten in organen zoals nieren en longen en in zenuwen. Na reumatoïde artritis is het de meest voorkomende systemische auto-immuunziekte. Sjögren komt waarschijnlijk voor bij 1 op de 100 mensen.
Oorzaak onbekend
Hoe het syndroom van Sjögren ontstaat en welke factoren een rol spelen is nog niet precies bekend, maar wel is duidelijk dat de kliercellen van de speekselklieren en traanklieren hierbij een belangrijke rol spelen. Deze cellen kunnen bijvoorbeeld kwetsbaarder zijn, sneller afsterven en vervolgens niet snel genoeg worden vervangen door nieuwe cellen. Een andere mogelijkheid is dat zij stofjes uitscheiden die de omgeving van de cellen afbreekt en/of afweercellen kunnen aantrekken en activeren.
Mini-speekselklieren
In dit onderzoek wordt bekeken of de speekselkliercellen van Sjögren-patiënten afwijken van die van gezonde personen. Deze afwijking is mogelijk al in de voorlopercellen (stamcellen) aanwezig. Ook wordt onderzocht of in Sjögren-patiënten de stamcellen goed functioneren bij het vervangen van afgestorven kliercellen. Daartoe worden uit de speekselklieren van zowel Sjögren-patiënten als gezonde personen stamcellen geïsoleerd, die de onderzoekers in een kweeksysteem laten uitgroeien tot mini-speekselkliertjes. Zij onderzoeken vervolgens of de cellen van de mini-speekselkliertjes van Sjögren-patiënten even lang in leven blijven als die van gezonde mini-speekselkliertjes, en welke stoffen ze maken.
Lees hier het volledige artikel.