Hou zwaarste categorie ggz-patiënten in de AWBZ

Per Saldo en het Landelijk Platform GGz vinden het onbegrijpelijk als zelfs mensen met zeer zware ggz-problematiek straks geen toegang meer krijgen tot de Awbz. Maar als het aan het kabinet ligt, dreigt dit toch te gebeuren. Daarom hebben Per Saldo en het Landelijk Platform GGz een brandbrief gestuurd naar staatssecretaris Van Rijn om deze zorg in de Awbz te houden. Mocht hij toch door willen zetten, zo staat er in de brief geschreven, is er een hele reeks voorwaarden nodig om de zorg voor langdurig zieken goed te regelen. Het feit alleen al dat dat nodig is geeft al aan dat om een onlogische maar ook onverantwoorde keuze gaat.

Gemeenten zien hulpvraag niet eens

Mensen met zware ggz-problematiek die zwaardere zorg nodig hebben kunnen niet onder de Awbz blijven vallen, terwijl dit wel geldt voor mensen met een lichamelijke of verstandelijke beperking die zwaardere zorg nodig hebben. Het gaat om mensen met een psychiatrische beperking die continu intensieve begeleiding nodig hebben. Dat betekent dat ze altijd mensen
in hun nabijheid nodig hebben. Gemeenten kunnen deze zorg helemaal niet aan, ze hebben geen idee hoe complex de zorg voor deze mensen is, wat het betekent voor de omgeving van mensen; ze missen daarvoor de deskundigheid. En belangrijker nog, het ontbreekt de gemeenten aan kennis om te zien dat er überhaupt hulp nodig is, laat staan welke hulp, in
welke omvang en de specifieke deskundigheid van zorg die nodig is, aldus de organisaties.

Rechtspositie en keuzevrijheid voor zorgvrager uitermate slecht

Het kabinet heeft aangekondigd alle intramurale ggz met behandeling naar de Zorgverzekerings-wet (Zvw) over te hevelen en alle intramurale zorg waar het accent ligt op begeleiding (beschermd wonen) naar de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Dit geldt ook voor mensen die met een pgb en een indicatie in een hoger zggz-zzp-c- thuis wonen. Per Saldo en het Landelijk Platform GGz zien grote bezwaren, vooral bij de overheveling naar de Wmo. De rechtspositie van zorgvragers zal veel beter geregeld moeten worden dan nu in de Wmo het geval is. Het gaat vaak om zeer kwetsbare personen die 24 uur per dag toezicht nodig hebben.

Ook moet de doelstelling van de Wmo in de wet aangepast worden. Het gaat bij intramurale zorg immers niet alleen om participatie, maar juist ook om het bieden van een veilige omgeving en ondersteuning bij kwaliteit van leven. Die aspecten moeten ook in de nieuwe Zorgverzekeringswet gewaarborgd worden om te voorkomen dat de zorg zich daar eenzijdig op behandeling richt. Toegankelijkheid en keuzevrijheid bij dagbesteding zullen in de Zvw ook goed geborgd moeten worden.

Focus ligt op participatie, maar deze groep kwetsbare mensen niet reëel

Zowel in de Wmo als in de Zvw moet geregeld worden dat het zorgplan dat samen met zorgvrager en naastbetrokkenen is opgesteld als leidraad dient voor de te leveren zorg. Dat zorgplan zal alle levensgebieden moeten omvatten. Ook op die manier kan een eenzijdige focus op maatschappelijke participatie of medische behandeling voorkómen worden. Voorzieningen moeten toegankelijk blijven – gevaar dreigt dat zorgvragers heen en weer worden geschoven tussen gemeente en zorgverzekeraar.

Kleinschalige wooninitiatieven moeten blijven

In de langdurende ggz zijn diverse gespecialiseerde kleinschalige voorzieningen, vaak opgezet door of samen met direct betrokkenen. Het Landelijk Platform GGz en Per Saldo willen dat deze voorzieningen in het nieuwe stelsel toegankelijk blijven door het invoeren van persoonsvolgende financiering. Als bijvoorbeeld zo’n wooninitiatief de beste plek is voor iemand, moet de gemeente daar één op één zorg kunnen inkopen. Daarnaast willen beide organisaties dat zorgverzekeraars en gemeenten op regionaal niveau een gezamenlijk budget krijgen voor zorginkoop. Daarmee kan voorkómen worden dat zorgvragers heen en weer geschoven worden tussen gemeente en zorgverzekeraar.

Zorg in de kern-Awbz

De beste oplossing blijft dat de zwaarste groep patiënten een plek krijgt in de nieuwe Awbz ofwel de Wet Langdurige Intensieve Zorg (LIZ). Het kabinet lijkt een andere keuze te maken, maar Per Saldo en het Landelijk Platform GGz zullen alle moeite doen om de politiek hiervan te overtuigen. Het is onbegrijpelijk dat alle ggz-cliënten worden uitgesloten in een wet die de
zorg regelt voor mensen die niet meer zelfstandig kunnen wonen.

Brief

Gezamenlijke brief aan staatssecretaris Van Rijn.

Bron: Per Saldo