Het is indrukwekkend: een levende cel is in staat om een grote warboel aan DNA, meer dan twee meter lang, netjes te organiseren in kleine chromosomen. Het is al meer dan een eeuw duidelijk dat een cel dit doet ter voorbereiding op de celdeling, maar wetenschappers breken zich al decennia het hoofd over hoe het precies werkt.
Wetenschappers van het Kavli Instituut van de TU Delft en EMBL Heidelberg hebben dit proces nu voor het eerst weten te isoleren én gefilmd. Ze zagen daarbij in real time hoe een enkel eiwitcomplex, condensin genaamd, een lus trekt in het DNA. Door vele lussen te trekken en die te bundelen kan een cel efficiënt en compact zijn genetisch materiaal opbergen, zodat het gelijkmatig kan worden verdeeld over twee dochtercellen. De wetenschappers presenteerden hun resultaten in Science First Release op donderdag 22 februari.
Spaghetti
Dit onderzoek beslecht een belangrijk debat in het vakgebied. DNA in een cel in de normale toestand is vergelijkbaar met spaghetti: een grote wirwar van strengen. De cel moet dit organiseren in chromosomen, om het DNA netjes over de twee dochtercellen te kunnen verdelen. Al jaren is bekend dat een eiwitcomplex genaamd condensin daarbij een sleutelrol speelt, maar tot nu waren biologen verdeeld over de vraag hoe dat dan gebeurt. Eén theorie stelde dat condensin als een soort haak fungeert die zich ergens aan DNA kan vastgrijpen en her en der in de wirwar DNA vasthaakt en het zo structureert. De andere theorie stelt dat het ringvormige condensin het DNA naar binnentrekt en lussen maakt.
Lees hier het volledige artikel.
Zie hieronder het filmpje.