Pneumokokkenvaccinatie werkt goed, en kan nu met een prik minder

Ruim zes jaar na invoering van vaccinatie tegen hersenvliesontsteking, bloedvergiftiging en longontsteking door pneumokokkeninfectie is het aantal kinderen met deze ziekten drastisch verminderd. Ouderen profiteren van de verminderde circulatie van de bacterie en worden ook minder vaak ziek.

Maar het kan nog beter, schrijft de Gezondheidsraad in een op 27 november verschenen advies aan de minister van Volksgezondheid. Om goed zicht te verkrijgen op ongewenste effecten in kwetsbare groepen en op het effect van de vaccinatie op longontsteking dient de monitoring versterkt te worden. Het is niet langer nodig om baby’s vier prikken te geven; drie is genoeg.

Vaccinatie bij jonge kinderen succesvol

Sinds de invoering van de pneumokokkenvaccinatie in 2006 is het aantal kinderen met hersenvliesontsteking en bloedvergiftiging drastisch verminderd. Zuigelingen en kinderen worden nauwelijks meer ziek door pneumokokkentypen die in de in Nederland gebruikte vaccins zijn opgenomen. Niet in de vaccins opgenomen pneumokokkenserotypen krijgen nu wel iets meer kans. Het netto resultaat is echter een afname met meer dan 60 procent (bij zuigelingen) tot ruim 80 procent (bij kinderen van één tot twee jaar).

Indirecte bescherming leidt ook bij ouderen tot minder ziekte

Door verminderde circulatie van de bacterie heeft invoering van pneumokokkenvaccinatie bij zuigelingen ook geleid tot een afname van pneumokokkenziekte bij personen van 65 jaar en ouder. De indirecte bescherming wordt voor een deel teniet gedaan doordat andere serotypen dan die in het vaccin zijn opgenomen meer kans krijgen, maar het netto indirecte effect is ook hier gunstig.

Twee vaccins geschikt voor gebruik in het RVP

De pneumokok (Streptococcus pneumoniae) is een bacterie waarvan bijna honderd typen met verschillend ziekmakend vermogen worden onderscheiden. Sinds 2010 zijn er twee vaccins (PHiD-CV10 en PCV13) op de markt, gericht tegen respectievelijk tien en dertien typen pneumokokken. Volgens de Gezondheidsraad zijn beide vaccins geschikt om via het Rijksvaccinatieprogramma pneumokokkenziekte bij zuigelingen en jonge kinderen te bestrijden. Ook zijn beide vaccins veilig bevonden en hebben ze allebei een mild bijwerkingenprofiel. PCV13 omvat drie extra pneumokokkentypen, waardoor met dit vaccin nog iets meer gezondheidswinst valt te verwachten dan met PHiD-CV10.

Bron: Gezondheidsraad