Een evaluatie van het eerste half jaar bevolkingsonderzoek naar darmkanker laat zien dat voorlopige resultaten afwijken van eerdere verwachtingen.
(Ned Tijdschr Geneeskd. 2015;159:A8844). Het aantal darmtumoren en vergevorderde adenomen ligt hoger dan verwacht, het aantal complicaties bij inwendig darmonderzoek is aanzienlijk hoger en de reguliere zorg voor mensen met klachten staat onder druk. Wat betekent dit precies? Is dit erg? Wat gaat er goed? Moet er iets veranderen? Wij vroegen het aan voorstander Ernst Kuipers, mdl-arts en bestuursvoorzitter van het Erasmus MC, en aan criticus Jan Anne Roukema, oncologisch chirurg in het St. Elisabeth Ziekenhuis in Tilburg.
Het risico om tussen je 55e en 80e darmkanker te krijgen is zo’n 3-5%. Waarom screening?
Kuipers: ‘In Nederland krijgen jaarlijks ruim 100.000 mensen kanker en zowel bij mannen als bij vrouwen is colorectale kanker de tweede meest voorkomende maligniteit. Bovendien heeft darmkanker een duidelijk herkenbaar voorstadium met een lange ‘lag time’, en zowel het voorstadium als de vroege kankers zijn asymptomatisch en met tal van verschillende methoden op te sporen en te behandelen. Daarmee kan kanker of voorkomen worden of de langetermijnoverleving kan significant verbeterd worden. Darmkanker nodigt dus bijna uit om op gescreend te worden.’ Roukema haakt in: ‘Maar bij borstkanker geldt die lag time ook. Daar vinden we ook een heleboel tumoren die nog lang niet maligne zijn. Als we niet oppassen gaan we een heleboel behandelingen doen bij mensen die uiteindelijk nooit last van de ziekte zouden hebben gehad.’
Het eerste jaar
Kuipers vindt het bevolkingsonderzoek naar darmkanker een groot succes. ‘Ondanks alle discussie over de gebruikte ontlastingstest en de gebruikte afkapwaarde. Er is een hoge deelnamegraad van 68% ondanks het feit dat we begonnen zijn met een wat oudere populatie. Bovendien is het met veel kunst- en vliegwerk gelukt om voldoende coloscopiecapaciteit te creëren, en we hebben een kwaliteitsprogramma neergezet waar ook het buitenland u tegen zegt. Er is ontzettend veel belangstelling en tal van andere landen hebben interesse in screening met een immunologische ontlastingstest (iFOBT). Het succes wordt dus ook internationaal erkend.’
Lees hier het volledige artikel.