Zorgverlener weet niet wat patiënt slikt

Huisartsen en apothekers weten niet altijd welke medicijnen een patiënt slikt, ondanks de richtlijn Overdracht medicatiegegevens die sinds 1 januari 2013 geldt. Dit kan leiden tot levensgevaarlijke situaties. Uit een steekproef van de Consumentenbond onder 19 consumenten blijkt dat slechts in 3 gevallen het medicijnoverzicht van de patiënt exact overeenkomt met het overzicht van de huisarts en apotheek. Alle resultaten van het onderzoek staan in de Gezondgids van augustus 2013.

In het slechtste geval week het overzicht van zowel huisarts als apotheek op 7 punten af van het eigen overzicht van de patiënt. Gemiddeld bevatten de overzichten van de huisarts 3 fouten en die van de apotheker 2. In de steekproef kwam een paar keer verkeerd medicijngebruik van de patiënt naar voren, waarvan arts noch apotheker weet had. Zorgwekkend is ook dat de zorgverleners zelden aanboden om samen met patiënten het medicatieoverzicht te actualiseren, voordat ze het uitdraaiden om bijvoorbeeld mee te geven voor een ziekenhuisopname.

Naast de praktijkproef vroeg de Consumentenbond zijn panel ook naar de ervaringen op het gebied van medicatieoverzichten. De helft van de bijna 900 panelleden heeft wel een eens met de huisarts doorgenomen welke medicijnen ze slikken. In tweederde van deze gesprekken vroeg de huisarts niet naar het gebruik van zelfzorgmiddelen. Met de apotheker wordt nog minder informatie uitgewisseld: 38% heeft aan de balie wel eens de inhoud van het medicijnkastje besproken. Ook daarbij kwamen de zelfzorgmedicijnen bij 66% van de panelleden niet aan bod. In beide gevallen houden de zorgverleners zich niet aan de richtlijn die voorschrijft dat elk bezoek moet worden benut om het medicatiedossier bij te werken.

Medicatiebewaking

In 2004 stelde de Inspectie voor de Gezondheidszorg al communicatieproblemen vast over medicatie. Pas in 2008 leidde dat tot een conceptrichtlijn en sinds januari 2013 is de richtlijn Overdracht medicatiegegevens van kracht. Daarin worden de taken van zorgverleners voor een betere medicatiebewaking nauwkeurig omschreven. Maar zoals uit de steekproef van de Consumentenbond blijkt, is de toepassing van de richtlijn nog steeds geen standaard. Een betrouwbaar medicatieoverzicht vereist niet alleen een feilloos werkend (elektronisch) systeem, maar vooral ook een aangescherpte alertheid bij arts, apotheek én patiënt. Alleen op die manier kan gezondheidsschade door medicatiefouten worden voorkomen.

Bron: Consumentenbond