Een nieuwe methode om kraakbeenschade op natuurlijke manier te laten herstellen, lijkt zijn vruchten af te werpen. In het Universitair Medisch Centrum Utrecht doet prof. dr. Floris Lafeber onderzoek naar de methode om gewrichtsdelen bij mensen met artrose iets uit elkaar te trekken. Wat blijkt? Kraakbeen en zelfs bot lijken zich te herstellen.
Als je de gewrichtsdelen van een door artrose aangetaste enkel of kniegewricht tijdelijk uit elkaar houdt, heeft het kraakbeen de kans om zich te herstellen. Experimenten met deze methode, gewrichtsdistractie genoemd, verlopen positief aan het UMC Utrecht. MRI-scans en röntgenfoto’s laten zien dat het werkt. Patiënten hebben minder pijn en kunnen na afloop hun knie of enkel beter gebruiken. De eerste studie werd gefinancierd door het Reumafonds en richtte zich op enkelartrose. Momenteel wordt de methode ook bij 50 patiënten met knieartrose uitgeprobeerd, mede ondersteund door het Reumafonds.
Van ongeloof naar samenwerking
In het onderzoek naar gewrichtsdistractie worden de botuiteinden in het gewricht van de knie 6 weken lang uit elkaar gehouden. Dat gebeurt met telescopische buizen die aan iedere kant van het gewricht zijn vastgeschroefd. De onderzoekers schuiven de buizen in de eerste 5 dagen steeds een stukje verder uit, waardoor de gewrichtsdelen een eindje van elkaar af komen te staan. De patiënt kan wel lopen, maar heeft enkele weken een stijf been vanwege het buizenframe.
Prof. dr. Floris Lafeber is hoogleraar experimentele reumatologie in Utrecht. Hij is enthousiast over de resultaten tot nu toe. ‘Het nieuwgevormde gewrichtskraakbeen is van goede kwaliteit. En niet alleen het kraakbeen maar ook het onder het kraakbeen gelegen bot herstelt zich bij deze behandeling. Ik ben ervan overtuigd dat deze behandeling binnen niet al te lange tijd wereldwijd gebruikt gaat worden als behandeling van artrose en andere gewrichtsaandoeningen waarbij kraakbeen of bot in kwaliteit achteruitgaan. We hebben onze eerste resultaten ondertussen gedeeld op congressen. Daardoor is er een goede internationale samenwerking ontstaan om de methode uitgebreid te testen en te verbeteren.’
Jonge artrosepatiënten
De methode zou vooral jongere mensen met knie- en enkelartrose enorm kunnen helpen. Vervanging van een knie door een knieprothese behoort ook tot de mogelijkheden, maar is vooral geschikt voor oudere mensen die niet zo actief meer zijn. Vaak gaat een prothese dan levenslang mee. Bij jonge patiënten die veel bewegen en sporten, is de kans op loslaten en slijtage van een prothese veel groter. ‘Dat betekent dat zij uiteindelijk een nieuwe prothese moeten hebben’, zegt professor Lafeber. ‘Zo’n tweede, hersteloperatie is veel duurder en geeft meer kansen op complicaties. Dus als we voor die relatief jonge actieve patiënten het plaatsen van een prothese langdurig kunnen uitstellen, heeft dit duidelijke meerwaarde voor de patiënt. Ook levert het kostenbesparing in de gezondheidszorg op.’
Resultaten
Tot nu toe is er slechts 1 patiënt uit de onderzoeksgroep van 50 bij wie alsnog een knieprothese is geplaatst. Dit was ruim 4 jaar na de distractie. Patiënten zijn over het algemeen zeer tevreden. De behandeling zelf is vanzelfsprekend niet altijd even makkelijk. Per slot van rekening loop je 6 weken met een stijve knie met een frame eraan. Daarom ontwikkelt Lafeber momenteel een manier waarbij de knie kan blijven scharnieren terwijl de gewrichtsdelen toch uit elkaar worden gehouden. Dat geeft meer comfort. En bovendien blijkt uit Amerikaans onderzoek dat het effect waarschijnlijk ook nog beter wordt.
Meedoen?
Op dit moment worden de langetermijneffecten van deze methode onderzocht. Ze worden daarom vergeleken met twee andere methodes: het vervangen van het gewricht door een kunstgewricht en het chirurgisch veranderen van de stand van het gewricht. Heeft u ernstige artrose van uw knie en staat u voor de keuze van een knieprothese? Dan kunt u meedoen aan deze studie in UMC Utrecht en in het ziekenhuis van Woerden. Als u dat overweegt, kunt zich melden bij drs. Karen Wiegant (k.wiegant@umcutrecht.nl) van het UMC Utrecht. Belangrijk is dat u zich realiseert dat er geloot wordt. U weet van te voren dus niet of u een operatie krijgt of de gewrichtsdistractie.
Wat is artrose?
Bij artrose verslechtert het kraakbeen en kan het op den duur zelfs verdwijnen. Kraakbeen kun je zien als de schokdempers in onze gewrichten. Met versleten schokdempers kom je niet ver meer: de botdelen in een gewricht klappen met elke stap op elkaar. Mensen met artrose krijgen langzamerhand steeds meer pijn en moeite met lopen.
Artrose is met 1,5 miljoen patiënten de meest voorkomende reumatische aandoening in Nederland. Bijna iedereen kent wel iemand met artrose in knie, heup of handen. De verwachting is dat het aantal mensen met artrose alleen maar zal toenemen. Vaak wordt gedacht dat artrose hetzelfde is als slijtage, maar dat is niet juist. Ook komt artrose lang niet alleen bij ouderen voor.
Tot nu toe werd aangenomen dat beschadigd kraakbeen zich niet kan herstellen. Patiënten krijgen pijnstillers en uiteindelijk een operatie om het gewricht vast te zetten of, als dat mogelijk is, door een gewrichtsprothese te plaatsen. De experimenten van professor Lafeber tonen aan dat kraakbeenherstel wel mogelijk is.
Wilt u meer weten? Lees hier alles over artrose
Bron: Reumafonds
1 comment for “Gewrichtsdistractie succesvol bij artrose”