“Vrijheid om vaccinatie te weigeren is niet onbegrensd”
Hoe kan én moet de overheid reageren op de huidige lage deelname aan het vaccinatieprogramma? Is drang, of zelfs dwang te rechtvaardigen?
Op die vragen geeft het boek Inducing Immunity? Justifying Immunization Policies in Times of Vaccine Hesitancy antwoorden. Roland Pierik (Rechtsfilosofie, Universiteit Maastricht) en Marcel Verweij (Wijsgereige ethiek, Universiteit Utrecht) doen aanbevelingen voor een verantwoord vaccinatiebeleid dat betrouwbaar is voor zowel mensen die de bescherming van vaccinatie omarmen, als voor mensen die twijfelen of zelfs vaccinaties weigeren.
Ethische en juridische analyse
Het boek van Pierik en Verweij is de eerste omvattende analyse van ethische en rechtsfilosofische aspecten van vaccinatieprogramma’s. Marcel Verweij licht toe: “Het gaat niet alleen in op vaccinatie van kinderen, maar ook van volwassenen, met een prominente rol voor maatregelen tijdens de COVID-19 pandemie.”
“Tijdens de pandemie was er stevige weerstand tegen het beleid”, vervolgt Verweij. “Hoewel de overgrote meerderheid zich uiteindelijk wel liet inenten.” De deelname aan het Rijksvaccinatieprogramma (RVP) daalt echter al langer en staat inmiddels op een dieptepunt. Dat is te merken aan het aantal recente ziektegevallen, bijvoorbeeld door uitbraken van mazelen en kinkhoest.
Voor groepsbescherming is het niet nodig dat iedereen gevaccineerd is. Dwang of drang zullen ook altijd proportioneel moeten worden ingezet.
Wel óf geen vaccinatieplicht?
“De keuze van individuen om af te zien van vaccinatie, wordt door verschillende fundamentele vrijheidsrechten beschermd, maar die vrijheid is niet onbegrensd”, legt Roland Pierik uit. “Het uitgangspunt van de 19-eeuwse filosoof John Stuart Mill is hier relevant: keuzen die mensen maken mogen niet schadelijk zijn voor anderen.” De auteurs laten zien hoe vaccinatieweigering het collectieve streven naar groepsbescherming ondermijnt, en daarmee ten koste gaat van volksgezondheid. “Vrijheidsbeperking kàn dan gerechtvaardigd zijn”, vult Pierik aan.
Lees hier het volledige artikel.